Fâkih şöyle diyor: Bir kimse eğer gerçekten ihtiyaç sahibiyse ve borçlanmaktan başka bir çaresi kalmamışsa, borcunu ödeme niyeti olduğu sürece borç almasında sakınca yoktur. Eğer alacağı borcu ödeme niyeti taşımıyorsa, dolayısıyla aldığı bu şey kendisine haram olur, haram yemiş olur. Rivayete göre: Hz Âişe, borç almak istermiş.
Kendisine ” Borç almak da senin neyine, sende mi borçlanıyorsun.? ” denilir. O da ” Resûlullah’ın ﷺ şöyle dediğini dinlemiştim ” der.
” Kimin bir borcu varsa, bunu da ödemeyi niyet etmişse, bundan dolayı beraberinde, Allah’ın yardımını bulur.
İşte ben de borçlanarak, Allah’ın yardımının benimle olmasını istiyorum. “
Resûlullah ﷺ buyurmuştur ki: ” Rızık için koşturun/rızık araştırın. Eğer herhangi biriniz güç durumda kalırsa,
Allah ve Resûlu adına borçlansın/borç istesin. “
Muhammed b. Ali borçlanırmış, kendisine ” Senin varlığın varken ve şu kadar iken nasıl borçlanmak istersin? “ denilince; der ki:
Resûlullah ﷺ şöyle buyurmuştur: ” Borçlu, borcunu ödeyene dek Allah, borçlunun yanındadır/yardımcısıdır.. “
” Ben de Allah’ın benimle olmasını istiyorum. “ diye cevap verir.
Ancak bir kimse borç alırken, asıl maksadı aldığını ödememek ve yemekse, yediği bu şey haramdır veya haram yemiş olur. Çünkü, Resûlullah ﷺ buyurmuştur ki: ” Bir kimse bir kadınla evlenmek ister ve niyetinde de onun mehrini götürmek/vermemek varsa, kıyamet gününe bir zinacı olarak gelir. Kim de bir şey satın alır ve asıl niyeti de aldığı bu şeyi ödememek ise, bu da kıyamet gününe bir hırsız olarak gelir. ”
Ebû Katade’nin anlattığına göre: Resûlullah’a ﷺ: ” Allah yolunda savaşan kimsenin şehit olması durumunda günahları bağışlanır mı? “ diye sorulması üzerine;
” Evet! Meğer ki Allah’ın Rızasını gözetmiş olsun, sabırda sebat etmiş olsun. Ancak borçlu olması müstesna.
Çünkü o kendisinden alınır. ” buyurmuştur.
Lokman Hekim: ” Ben demir taşıdım, kocaman kayalar kaldırıp taşıdım. Fakat borçtan daha ağır olanını görmedim. ” diyor.