Sünnetin, hadis ilmindeki anlamı ise, Resullûllah’ın ﷺ sözleri, davranışları ve onaylarıdır. Yani Onun yolu ve hayat tarzı, sürekli ve devamlı yaptığı davranışlarıdır. Bu anlamı ile Sünnet terimi “Allah’ın elçisinin sünneti” anlamına gelmektedir. Fıkıh terminolojisinde “Sünnet” kavramı farz ibadetler dışında Resullûllah’ın ﷺ yapmayı adet edindiği ibadetler anlamına gelmektedir.
Sünnet kelimesi ara sıra ve gelişigüzel yapılan şeyleri değil, adet niteliğinde, devamlı ve sürekli, aynı zamanda bilinçli yapılan davranışları ifade eder.
Resullûllah ﷺ her konuda “Üsve-i Hasene” en güzel örnek olduğu için Müslümanların onun sünnetiyle amel etme ve Onun sünnetini; İnanç, ahlâk, ibadet ve muamelatta yaşatma görevinin olduğu ortaya çıkmaktadır. Sünnet ilmi, hayatın her alanını içine aldığından Müslümanlar her nesil ve çağda sünnetin gereklerine göre yaşamak mecburiyetindedir. Allah’ın rızasına uygun olarak hayatı tanzim etmenin başka bir yolu bulunmamaktadır.
Resullûllah ﷺ Kur’an’ın ve vahyin en zeki ve akıllı muhatabıdır. Ve Kur’an’ı ondan daha iyi kimse anlayamaz. Allah’ın emirlerini sadece tebliğ etmekle kalmayıp, emirlere bizzat uyan, uygulayan ve müminlerin anlamadıkları hususları onlara beyan edip açıklayan Resullûllah ‘ı ﷺ, Allah; Cibril, vahiy ve ilham ile desteklemiştir. Onun din adına yaptığı
her şey ilahi bir kontrol altında olmuştur.
O hevasından konuşmaz, O kendisine vahyedilen vahiyden başka bir şey değildir. ( Necm, 3-4 )
Bu ayetten hevâsından konuşmayacağı ayetle bildirilen Resullûllah’ın ﷺ hevâsından bir şey yapmayacağı da anlaşılmış oluyor.
Bu nedenle sünneti yaşamak demek, Kur’an-ı Kerimi kâmil manada yaşamak ve hayatımıza uygulamak demektir.
SÜNNET, RESULLÛLLAH’TAN ﷺ GELMESİ BAKIMINDAN ÜÇE AYRILIR!
1) Kavlî Sünnet; Resullûllah’ın ﷺ söylemiş olduğu sözler demektir. “Hadis” kelimesi genelde bu manada kullanılır.
2) Fiilî Sünnet; Resullûllah’ın ﷺ fiilleri ve davranışlarıdır. Resullûllah’ın ﷺ, açıklanmaya muhtaç bir Kur’an ayetini açıklayan fiiller ki, bunların bağlayıcı hüküm kaynağı olduğu şüphesizdir.
3) Takrîrî Sünnet; Resullûllah’ın ﷺ huzurunda veya bilgisi dahilinde olmak şartıyla, sahabe tarafından söylenen sözleri ve yapılan davranışları onaylaması veya karşı çıkmasıdır.